ULUSAL PAMUK KONSEYİ (UPK): PAMUK PRİMİ EN AZ ENFLASYON ORANI KADAR ARTTIRILMALI!

2018 Pamuk üretim sezonu bir ay önce Adana ve Hatay’da başladı. Ardından Ege Bölgesinde devam eden hasat bugünlerde Türkiye’nin en büyük pamuk üretim sahası olan Şanlıurfa’da yoğunlaştı.

Sezon öncesi eski mahsul alışverişlerde 11–11,50 TL fiyatlara kadar yükselen lif pamuk fiyatı hasadın başlamasıyla birlikte %30 düşerek 9,50–8,50 TL fiyattan işlem görüyor.  İplik Sanayicisinin lif pamuğa, Yağ Sanayicisinin pamuk çekirdeğine olan zayıf talebi ile birlikte faizlerin %40’lara yükselmesi pamuk fiyatının düşüşündeki ana nedenler olarak gösteriliyor. Bu durumda üreticinin eline geçecek olan fiyat da 4,50 TL’den 3,50 TL’ye düşerek neredeyse 2017 fiyatlarına yaklaşmış oldu.

Konuyla ilgili bir basın açıklaması yapan Ulusal Pamuk Konseyi (UPK) Yönetim Kurulu Başkanı Bertan Balçık şunları söyledi:

Konsey olarak bugünlerde Tarım ve Orman Bakanlığımızın önümüzdeki yıl pamuk ürününe vereceği desteklemelerle ilgili yapılan çalışmalara yoğunlaştık. Bakanlığımıza doğru bilgilendirmeler yaparak katkı sağlıyoruz. Pamukla ilgili bize iletilen bütün konuları başta üreticilerimiz olmak üzere sektörün bütün unsurlarını ve ülkemizin menfaatlerini ön planda tutarak cevaplıyoruz. Bakanlığımızın Konseyimizle olan yakın işbirliğinden son derece memnunuz.

Verim düşüklüğü var

Bununla birlikte 2018 Pamuk Sezonu üretici açısından iyi başlamadı. İlk olarak Adana hariç diğer yerlerden gelen verim düşüklüğü haberleri moralimizi bozdu. Hala hasadın devam ettiği yerlerden bu veriler gelmektedir. Konseyimizin koyduğu 1 milyon tonluk üretim hedefini tutturmak zor olacak. Bölgelerden aldığımız yeni bilgiler ışığında tahminimizi revize ettik ve 900 bin ton civarı lif pamuk üretimi bekliyoruz.

Diğer taraftan sezonun başlamasıyla birlikte fiyatlar hiç kimsenin beklemediği bir hızda geri gelerek üreticiyi umutsuzluğa itti. Ulusal Pamuk Konseyi pamuk sektörünün bütün bileşenlerini temsil eden bir yapıda ancak şu anda bariz şekilde pamuk çiftçisi aleyhine bir durum oluştu. Yurtdışında 190 cent yani 11,50 TL olan lif pamuk fiyatı ülkemizde 9,50 ve 8,50 TL aralığında kalitesine göre kendisine alıcı bulmaktadır. Bu durumda kütlü pamuğun kalitesi ve lif randımanına göre üreticinin eline 3,50 TL geçmektedir. Başka bir ifadeyle “Yerli Üretim Türk Pamuğu” Tekstilci için en ucuz hammadde kaynağı oldu diyebiliriz. Tabii ki tekstilcimizin uygun fiyattan hammadde temin etmesini isteriz. Ancak bu hammaddeyi üreten pamuk çiftçisinin mağdur olmasını ve üretimden vazgeçme noktasına gelmesini de istemiyoruz. 

Pamuk üreticisi endişeli, Prim miktarı artmalı

Pamuk üretiminde kullanılan mazot, gübre ve ilaç gibi girdilerin ithalata bağlı olması, dövizdeki yükselme, arka arkaya gelen zamlar, geçen yıla göre azalan verimler ve sezonun başı olmasına rağmen düşme eğilimindeki fiyatlar üreticilerimizi önümüzdeki yıl için endişelendirmektedir. Çiftçilerimizin haklı endişelerinin azaltılması ve sürdürülebilir pamuk üretiminin devam etmesi için UPK olarak devletimizin pamuğa verdiği prim miktarını en az enflasyon oranında arttırmasını öneriyoruz.

Pamukta TMO (Toprak Mahsulleri Ofisi) gibi piyasayı dengeleyici görev yapacak bir kurum yok. Bu yüzden Ulusal Pamuk Konseyi (UPK) olarak öncelikle çiftçilerin ortağı olduğu Çukobirlik, TARİŞ ve Antbirlik gibi Birliklerimizin üreticiye verilen Lisanslı Depoculuk desteklerinden hemen yararlandırılmaları gerektiğine inanıyoruz. Şu anda bu imkândan Birlikler ve bağlı kooperatifler istifade edemiyorlar. Bu destekler sayesinde Birlikler üretici adına aldıkları pamuğu işledikten sonra hemen satmak zorunda kalmayacakları gibi acil ihtiyaçları için finansmana erişim imkânı da elde etmiş olacaklar.

Çözüm: Lisanslı Depoculuk geliştirilmeli

“Lisanslı Depoculuk” hükümetimizin büyük bir isabetle başlatmış olduğu ve uygun destekleme politikalarıyla yaygınlaştırılmasına çalıştığı hayati öneme sahip bir çözüm. Üreticiler pamuklarını büyük çoğunlukla hasat zamanında ve düşük fiyattan satmak zorunda kalmaktadır. Bilinmelidir ki pamuk ürünü buğday gibi hemen depoya konulmaz. Mutlaka çırçırlama işleminden sonra lif pamuk olarak muhafaza edilmek zorundadır. Bu konuda Konsey olarak önerimiz üreticinin Lisanslı Depoya koyduğu çırçırlanmış lif pamukların karşılığı alacağı ELÜS'lerin de (Elektronik Ürün Senedi) “desteklemeye esas belge” olarak kabul edilmesi için prim tebliğinde değişiklik yapılmasıdır. Aksi takdirde Lisanslı Depo desteği uygulaması pamuk için arzu edilen sonuç vermeyecektir.